بی اختیاری ادرار به هرگونه نشت غیرارادی ادرار گفته می شود که ممکن است در هر زمانی از روز و برای افراد در هر سنی رخ دهد. فیزیوتراپی یکی از راهکارهای کمک کننده در بهبود این عارضه است که در بسیاری از افرادی که دچار این اختلال هستند برای کنترل ادرار کمک می کنند. فیزیوتراپیست برای کمک به افراد مبتلا به بی اختیاری ادرار و کنترل علائم خود و کاهش نیاز به دارو و احتمالاً جراحی ، برنامه های درمانی ویژه ای طراحی می کنند. افراد مبتلا ممکن است در شروع جریان ادرار یا نگه داشتن ادرار مشکل داشته باشند.
بی اختیاری ادرار عضلات کف لگن را درگیر می کند. این عضلات به پایین استخوان های لگن متصل می شوند و از جلو به عقب می دوند و یک ساختار بانوجی ایجاد می کنند که برای حمایت از اندام های داخلی بلند می شود و عضلات اسفنکتر را کنترل می کند. عضلات کف لگن همچنین به حمایت از کمر ، ثبات استخوان های لگن و کمک به عملکرد جنسی کمک می کنند. بر اساس آمارها این اختلال در بین خانم ها شیوع بیشتری دارد و عواملی همچون بارداری و زایمان خطر بروز آن را افزایش می دهند.
فیزیوتراپی کف لگن یک روش موثر در مدیریت بی اختیاری ادرار است.
انواع بی اختیاری ادرار
بی اختیاری استرسی
این امر زمانی اتفاق می افتد که فشار داخل شکمی افزایش یافته و عضلات کف لگن کنترل حفظ قدرت را نداشته باشند. کسانی که بی اختیاری استرسی دارند در طی یک فعالیت بدنی مانند ورزش دچار بی اختیاری می شوند.
بی اختیاری استرسی می تواند به دلیل ضعف و یا عدم پشتیبانی مناسب در عضلات کف لگن رخ دهند.
این اتفاق می تواند با خندیدن ، عطسه یا سرفه یا با ورزش یا فعالیت هایی مانند بلند کردن اجسام سنگین رخ دهد.
بارداری و زایمان ، که می تواند باعث فشار آوردن به مثانه و احتمالاً ضربه به عضلات کف لگن شود. اپیزیوتومی (یک روش جراحی که بعضی اوقات برای سهولت زایمان استفاده می شود) ، آسیب یا ضربه ، مانند شکستگی لگن ، التهاب مانند التهاب مثانه ، جراحی در واژن یا راست روده ، عدم ورزش و سبک زندگی بی تحرک از جمله عواملی هستند که بی اختیاری استرسی را افزایش می دهند.
بی اختیاری فوریتی
افرادی که دچار این نوع بی اختیاری هستند بطور ناگهانی نیاز شدید و ناگهانی به دفع ادرار و نشت قبل از رسیدن به دستشویی را تجربه کنند.
بی اختیاری عملکردی
حتی بدون تمایل شدید به دفع ادرار ، افراد مبتلا به بی اختیاری عملکردی ممکن است در راه رفتن به دستشویی از ادرار نشت کنند.
دلایل بی اختیاری عملکردی مستقیماً مربوط به مثانه یا عضلات کف لگن نیستند و شامل موارد زیر هستند:
- درد مفصل یا ضعف عضلانی (به عنوان مثال ، کمر ، هسته ، لگن ، باسن) که حرکت را دشوار می کند
- آلزایمر و زوال عقل
- مشکلات روانی مانند افسردگی یا عصبانیت
- استفاده از وسایلی مانند واکر که حرکت را کند می کند.
تکرر ادرار
برخی از افراد که بطور مکرر و بیش از میزان طبیعی نیاز به دفع ادرار دارند.
درمان بی اختیاری ادرار با فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی کف لگن بر تقویت و توانبخشی عضلات کف لگن که از مثانه، رحم و رکتوم حمایت می کنند، تمرکز دارد. هدف این درمان بهبود تون و هماهنگی عضلات، تقویت ثبات لگن و ارتقای آگاهی از نقش کف لگن در کنترل مثانه است.
نقش فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی کف لگن می تواند به ویژه برای افرادی که استرس و بی اختیاری ادرار مختلط را تجربه می کنند مفید باشد. درمان شامل چندین جزء کلیدی است:
1. ارزیابی
یک ارزیابی کامل برای درک نیازهای خاص فرد بسیار مهم است. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:
شرح حال دقیق پزشکی
معاینه کف لگن (خارجی یا داخلی)
ارزیابی قدرت، تون و هماهنگی عضلات
2. آموزش
بیماران آموزش های زیر را دریافت می کنند:
آناتومی و عملکرد عضلات کف لگن
نقش عضلات کف لگن در کنترل مثانه
عواملی که ممکن است در بی اختیاری ادرار نقش داشته باشند، مانند چاقی، بارداری و تغییرات هورمونی
3. تمرینات کف لگن
سنگ بنای فیزیوتراپی کف لگن، تمرینات کف لگن است که اغلب به عنوان تمرینات کگل شناخته می شود. این تمرینات شامل:
انقباض: سفت کردن عضلات کف لگن (مثل اینکه جریان ادرار را متوقف می کند).
ریلکسیشن: به ماهیچه ها اجازه می دهد تا کاملا شل شوند.
4. بیوفیدبک
بیوفیدبک تکنیکی است که برای کمک به بیماران برای کسب آگاهی از عضلات کف لگن استفاده می شود. این شامل استفاده از حسگرها برای ارائه بازخورد در زمان واقعی در مورد فعالیت عضلانی است و افراد را قادر میسازد یاد بگیرند که چگونه به درستی درگیر شده و کف لگن خود را شل کنند.
5. تحریک الکتریکی
در برخی موارد، فیزیوتراپیست های کف لگن ممکن است از تحریک الکتریکی برای کمک به تقویت عضلات کف لگن استفاده کنند. این درمان شامل استفاده از یک دستگاه کوچک است که تکانه های الکتریکی خفیفی را برای تحریک عضلات، تشویق به انقباض و بهبود تون عضلانی ارسال می کند.
6. اصلاح سبک زندگی
به بیماران اغلب در مورد تغییرات سبک زندگی توصیه می شود که می تواند مکمل فیزیوتراپی آنها باشد، مانند:
- حفظ وزن سالم
- اجتناب از محرک های مثانه (مانند کافئین، الکل)
- ایجاد یک برنامه منظم توالت رفتن
فواید فیزیوتراپی در درمان بی اختیاری ادرار
- تقویت عضلات کف لگن: تمریناتی که توسط فیزیوتراپیست آموزش داده میشود، به تقویت عضلات کف لگن کمک میکند. این عضلات نقش مهمی در کنترل ادرار دارند.
- بهبود کنترل مثانه: با تقویت عضلات کف لگن، فرد توانایی بیشتری برای کنترل مثانه پیدا میکند و دفعات بی اختیاری کاهش مییابد.
- کاهش فوریت ادرار: بسیاری از افراد مبتلا به بیاختیاری ادرار، احساس فوریت شدیدی برای ادرار کردن دارند. فیزیوتراپی میتواند به کاهش این احساس کمک کند.
- افزایش اعتماد به نفس: بیاختیاری ادرار میتواند باعث کاهش اعتماد به نفس شود. با بهبود کنترل مثانه، فرد اعتماد به نفس بیشتری پیدا میکند و میتواند فعالیتهای روزمره خود را به طور کامل انجام دهد.
- روشی غیرتهاجمی: فیزیوتراپی روشی غیرتهاجمی است و نیازی به جراحی یا مصرف داروهای خاص ندارد.
- مناسب برای همه سنین: فیزیوتراپی برای افراد در هر سنی مناسب است و میتواند برای درمان بی اختیاری ادرار ناشی از عوامل مختلف مانند زایمان، یائسگی، چاقی و بیماریهای عصبی مورد استفاده قرار گیرد.
- کاهش نیاز به دارو: در بسیاری از موارد، فیزیوتراپی میتواند نیاز به مصرف داروهای کنترل مثانه را کاهش دهد.
کلمات مرتبط :
درمان بی اختیاری ادرار – ورزش کگل – درمان بی اختیاری – فیزیوتراپی در اصفهان