دستگاه سی پی ام CPM یک دستگاه پرکاربرد در درمان های توانبخشی و فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی سنگ بنای توانبخشی برای بسیاری از آسیب ها و شرایط است که هدف آن بازگرداندن حرکت و عملکرد است. در میان ابزارها و تکنیک های مختلف مورد استفاده، دستگاه های حرکت غیرفعال پیوسته (CPM) جایگاه قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند. این دستگاه ها با ارتقاء حرکت و جلوگیری از عوارض، روش بهبودی بیماران از جراحی ها و جراحات را متحول کرده اند.
بیشتر بخوانید : لیزر پرتوان فیزیوتراپی
دستگاه سی پی ام چیست؟
دستگاه حرکت غیرفعال پیوسته (CPM) دستگاهی است که برای حرکت دادن مفاصل به طور پیوسته در یک محدوده کنترل شده از حرکت استفاده می شود. بر خلاف تمرینات فعال که در آن بیمار خود مفصل خود را حرکت می دهد، دستگاه های CPM مفصل را به صورت غیرفعال حرکت می دهند، به این معنی که دستگاه کار را در حالی انجام می دهد که ماهیچه های بیمار آرام می مانند. این حرکت غیرفعال به تحرک اولیه مفاصل کمک می کند، که برای بهبودی سریع بسیار مهم است.
از لحاظ تاریخی، توسعه دستگاه های CPM به دهه 1970 بازمی گردد، زمانی که برای اولین بار توسط دکتر رابرت سالتر معرفی شدند. تحقیقات او نشان داد که حرکت غیرفعال مداوم می تواند به طور قابل توجهی بهبود غضروف و بافت های نرم را افزایش دهد، که منجر به استفاده گسترده از این دستگاه ها در اقدامات ارتوپدی و توانبخشی شد.
بیشتر بخوانید : بیوفیدبک چیست؟
یک دستگاه CPM چگونه کار می کند؟
مکانیسم اولیه یک دستگاه سی پی ام شامل حرکت ملایم و مداوم یک مفصل در یک محدوده حرکتی مشخص است. این دستگاه معمولاً از یک قاب موتوری تشکیل شده است که اندام آسیب دیده را نگه می دارد. سپس مفصل به صورت کنترل شده حرکت داده می شود و با پیشرفت بیمار به تدریج دامنه حرکت افزایش می یابد.
اجزای اصلی یک دستگاه CPM عبارتند از:
موتور: حرکت مفصل را به حرکت در می آورد.
واحد کنترل: امکان تنظیم سرعت، دامنه حرکت و مدت زمان را فراهم می کند.
پدهای پشتیبانی: راحتی و ثبات اندام را فراهم می کند.
با حرکت دادن مفصل بدون تلاش فعال بیمار، دستگاه‌های CPM به حفظ تحرک مفصل، کاهش سفتی، و بهبود گردش خون کمک می‌کنند و به بهبودی سریعتر کمک می‌کنند.
بیشتر بخوانید : درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی
انواع دستگاه سی پی ام
دستگاه های CPM برای پاسخگویی به مفاصل و قسمت های مختلف بدن طراحی شده اند. انواع اصلی عبارتند از:
دستگاه های CPM اندام فوقانی: برای توانبخشی شانه، آرنج و مچ استفاده می شود.
دستگاه های CPM اندام تحتانی: عمدتاً برای توانبخشی زانو و لگن استفاده می شود.
دستگاه های تخصصی CPM: برای مفاصل خاص مانند مچ پا یا انگشتان طراحی شده است.
هر نوع با نیازهای آناتومیکی و عملکردی مفصلی که برای بازتوانی آن در نظر گرفته شده است، طراحی شده است.
در کلینیک فیزیوتراپی آوای زندگی در اصفهان دستگاه سی پی ام تمام مفاصل بدن موجود است.
کاربرد دستگاه های سی پی ام در فیزیوتراپی
دستگاه های CPM کاربردهای گسترده ای در فیزیوتراپی دارند، به ویژه در زمینه های زیر:
توانبخشی پس از جراحی: پس از جراحی هایی مانند تعویض مفصل زانو یا مفصل ران، دستگاه های CPM برای بازگرداندن تحرک و عملکرد مفصل بسیار مهم هستند.
بازیابی آسیب مفصل: برای آسیب هایی مانند پارگی یا شکستگی رباط، CPM به حفظ انعطاف پذیری مفصل در طول فرآیند بهبود کمک می کند.
مدیریت شرایط مزمن مفصل: شرایطی مانند استئوآرتریت می تواند با کاهش سفتی و درد از CPM بهره مند شود.
مزایای استفاده از دستگاه های CPM
استفاده از دستگاه های CPM در فیزیوتراپی مزایای متعددی را به همراه دارد، از جمله:
- افزایش سرعت ریکاوری: حرکت مداوم با بهبود بافت به بهبودی سریعتر کمک می کند.
- کاهش سفتی مفصل: مفصل را انعطاف پذیر نگه می دارد و خطر سفتی را کاهش می دهد.
- جلوگیری از چسبندگی و تشکیل بافت اسکار: حرکت مداوم از تشکیل بافت اسکار بیش از حد جلوگیری می کند که می تواند تحرک مفصل را محدود کند.
سوالات متداول
مدت زمان معمول درمان CPM چقدر است؟
مدت زمان بسته به شرایط و جراحی متفاوت است اما معمولاً از چند هفته تا چند ماه متغیر است.
آیا دستگاه های CPM مشمول بیمه هستند؟
پوشش بستگی به بیمه نامه و شرایط پزشکی خاص دارد. بهتر است با ارائه دهنده خود چک کنید.
اگر هنگام استفاده از دستگاه CPM دچار درد شدم، چه کاری باید انجام دهم؟
در صورت احساس درد، استفاده از دستگاه را قطع کرده و با فیزیوتراپ یا پزشک خود مشورت کنید.
بیشتر بخوانید :
